Tekstil sektöründe faaliyet gösteren bir firma kullanmakta oldukları ERP yazılımının büyüme hızlarına ayak uyduramaması üzerine yeni bir ERP çözümü arayışına girer. Ve ERP günlükleri yazı dizisinin temeli bu şekilde atılır.
Bir vaka analizi olarak yazmayı planladığım günlüklerde detaylı olarak ERP geçiş sürecinin aşamalarından bahsedeceğim. Ancak öncesinde, Faz:0 hazırlık mahiyetinde, ERP hakkında bilgi vererek başlamak istiyorum.
ERP İng. Enterprise Resource Planning kelimelerinin kısaltılmasıdır. Türkçeye Kurumsal Kaynak Planlama olarak çevirebiliriz.
ERP, işletmede gerçekleşen ürün ve bilgi akışlarının yönetildiği yazılım çözümüdür.
“One database, one application and an unified interface across the entire enterprise. (Tadjer, 1998)” Tek veri tabanı, tek uygulama ve tüm işletme geneli için aynı ara yüz.
Özellikle 2000 lerden sonra popülerliği artar ve çok farklı sektörlerce kullanılır. Her ne kadar kökleri 1960 lara dayansa da terim olarak “ERP” nin ortaya çıkması 1990’ı bulur. Öncesinde kapsamları sınırlı, muhasebesel kayıtlar ve envanter takibi için hazırlanan kontrol programlar kullanılmaktaydı. Farklı departmanlar için farklı programlar vardı. ERP öncesi bu dönemde piyasada bulunan yazılımlar, bütünsel anlamda karar destek konusunda yetersiz kalıyordu.
İşte bu ihtiyaçlar MIS, MRP, DSS, MRP II, ve ERP sistemlerinin önünü açtı. ERP üretim dışındaki departmanlarında dahil edildiği daha bütüncül bir kaynak planlama uygulamasıdır.
MRP (Malzeme İhtiyaç Planlama), MRP II (Üretim Kaynak Planlama), MIS (Yönetimi bilgi sistemleri) ve DSS (Karar destek sistemleri) den oluşan bütüncül bir sistemdir. Tüm kısaltmaların tek başına yapamadığı sistemsel karar destek ihtiyacını karşılayabilir. MRP envanter takibi yapılan, her zaman ihtiyaç duyulan miktarda stok bulunmasını sağlayan bilgisayar tabanlı bir programdır. MRP nin sadece malzeme odaklı çalışması, yeterince esnek olmaması ve fazla stoğa yol açabilmesi başlıca problemlerdendi. Üretim planlama sürecine üretimle alakalı malzeme dışında diğer kaynak ve aktivitelerinde dahil edilebilme ihtiyacı MRP II nin geliştirilmesinin yolunu açtı. MRP ile MRP II arasındaki temel fark MPS (Master Production Schedule- Ana üretim çizelgesi) MRP nin girdisi iken (yani kullanıcı tarafından girilirken) MRPII de sistemin bir parçası, karar değişkenidir. Yönetim bilgi sistemleri (MIS), operasyonel ve orta seviye yönetsel kararların alınabilmesi için ihtiyaç duyulan verileri sunabilen sistemlerdir. Farklı kaynaklardan gelen verileri işleyerek orta ve üst yönetime gerekli raporlamaları sunabilen DSS, MIS e dayanır.
ERP sistemlerininin evrimsel gelişiminde, 1960 ları stok kontrolü için hazırlanan envanter yönetim uygulamaları, 70 leri siparişler için malzeme ihtiyaç planlaması yapan MRP paketleri, 80 leri malzeme ve kapasite planlaması yapan MRPII, 90 ları destek süreçlerin entegrasyonuna olanak sağlayan ERP paketleri 2000 ve sonrasını da web ve mobil tabanlı tedarik zincirinin tamamına yayılmış ERP II uygulamaları olarak tanımlayabiliriz.
Bunu söyledikten sonra meraklısı için ERP nin tarihsel gelişimine hızlıca bir göz atalım.
1960 Traktör üreticisi J I Case ve IBM in ortak çalışması ile MRP doğar.
1972 Bir işletmenin tüm iş aktivitelerini yönetebilecek bir yazılım oluşturmak için SAP kurulur.
1977 Oracle kurulur. SQL veri tabanını kullanır.
1980 MRP sadece malzeme değil üretimin tüm ihtiyaçlarını karşılayabilmek için MRP II ye evrilir
1982 BAAN ERP yazılım paketiyle pazara girer.
1983 Oracle tamamen C kodu ile VAX'ı geliştirir.
1990 ERP terimi ilk kez telaffuz edilmeye başlanır. MRP II ye ek olarak işletmenin destek bölümlerini içeren yazılım paketleri sunulmaya başlanır.
2000 Teknolojik gelişmeler internet kullanımı ile ERP II terimi telaffuz edilmeye başlanır.
2008 Açık kaynak kodlu ERP çözümleri geliştirilir.
2010 ERP programlarının mobil uygulamaları ve bulut tabanlı kullanımları başlar.
Kaynak: https://www.erpandmore.com/erp-reference/erp-history/
